Μέ τήν συμπλήρωση 25 χρόνων ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Γυθείου, Οἰτύλου, Ζαρνάτας καί πάσης Μάνης κυροῦ Σωτηρίου (†25-06-1996) δημοσιεύουμε ἐπικήδειο λόγο τοῦ κ. Θεοδώρου Λιακάκου, συνταξιούχου συμβολαιογράφου.
Σεβασμιώτατε,
Χριστεπώνυμο πλήρωμα του Ναού,
Αφού προηγουμένως παρακαλέσω το Θεό να με αξιώσει για ν’ ανταποκριθώ στην ομολογουμένως βαρειά για τις πενιχρές μου δυνάμεις αυτήν αποστολή επιτρέψτε μου να απευθύνω και εγώ λίγα λόγια για τον μνημονευόμενο σήμερα εκλιπόντα λαμπρό Ιεράρχη Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Γυθείου, Οιτύλου, Ζαρνάτας και πάσης Μάνης Σωτήριο. Είχα την ευτυχία να παρακολουθήσω από κοντά, ως συνεργάτης του το τεράστιο έργο του από την αρχή της Αρχιερατικής θητείας του στη Μάνη μέχρι το τέλος της. Τριάντα ένα συναπτά έτη δημιουργίας και φιλότιμης εργασίας, μου έδωσαν την ευκαιρία να γίνω θαυμαστής του έργου και της προσωπικότητας του.
Υπήρξε ένας ακάματος και ενθουσιώδης αγωνιστής της Εκκλησίας μας και αγωνίσθηκε τον αγώνα τον καλόν.
Με τα κηρύγματα του και τις ποιμαντορικές εγκυκλίους του χρησιμοποιώντας «τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὃ ἔστι ρῆμα Θεοῦ» ορθοτόμησε το φωτεινό λόγο της αληθείας του Θεού, ενώ με το παράδειγμα του εξόπλισε ηθικά τη διδασκαλία του έτσι, ώστε ο λόγος του να καταστεί «Πιστὸς καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος», εκ μέρους του ποιμνίου του.
Αυτός ο ζεστός, ζωντανός και πολλές φορές θυμόσοσφος λόγος του στήριζε την πίστη μας, ενώ παράλληλα θρυμμάτιζε τον αντίλογο των αιρετικών ιεροκαπήλων και αποστόμωνε τις βλάσφημες κενοδοξασίες των ματαιολόγων και φρεναπατών που αποσκοπούσαν ν’ αναστατώσουν τον ευσεβή λαό της Μάνης. Έτσι διεφύλαξε το ποίμνιό του «έκ λύκων λυμαινομένων αυτό».
Συνεπής προς την παραίνεση του Αποστόλου των Εθνών: «τῆς δὲ εὐποιΐας καὶ κοινωνίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε· τοιαύταις γὰρ θυσίαις εὐαρεστεῖται ὁ Θεός», καθίδρυσε Φιλανθρωπικά Ιδρύματα στο Γύθειο, όπως Γηροκομείο, Οικοτροφείο και ίδρυμα ατόμων με ειδικές ανάγκες. Έχτισε Πνευματικό Κέντρο, ενώ υπό την καθοδήγηση και Προεδρία του λειτουργούσαν τρία κληροδοτήματα, το Φιλόπτωχο Ταμείο Γυθείου και η Χριστιανική Ένωση Κυριών και Δεσποινίδων, που ασκούσαν Φιλανθρωπική διακονία.
Παράλληλα έχτισε Ναούς, όπως ο Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος δίπλα στο Μητροπολιτικό Μέγαρο. Επεξέτεινε το Ναό της Παναγίας της Γιάτρισσας, έχτισε κελιά, την ηλεκτροδότησε, της έφερε νερό, της εγκατέστησε τηλεφωνική σύνδεση και την προέβαλλε σ’ ένα Προσκύνημα Πανελλήνιας εμβέλειας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του αναδείχθηκε σ’ ένα πολύτιμο βοηθό των ενδεών, σ’ ένα άοκνο επισκέπτη και αρωγό των ασθενών και γενικώς σ’ ένα ένθερμο συμπαραστάτη «τῶν ἀδελφῶν του Κυρίου τῶν ἐλαχίστων». Τα νοσηλευτικά ιδρύματα των Αθηνών τον είχαν τακτικό και γνώριμο επισκέπτη των ασθενών Μανιατών. Οι φτωχοί, οι ανάπηροι, οι πολύτεκνοι, οι γέροντες, οι χήρες, τα ορφανά το εύρισκαν πάντα πρόθυμο να τους βοηθήσει, να τους ανακουφίσει, να τους παρηγορήσει. Πολλοί άποροι σπουδαστές οφείλουν τους τίτλους σπουδών τους πρωτίστως στην ικανότητα τους αλλά και στη δική του ηθική και υλική συμπαράσταση.
Εδώ θα θυμηθώ το περιστατικό των δύο ενόπλων ληστών, που πήγαν να διαρρήξουν και ληστέψουν το Μητροπολιτικό Μέγαρο επιβουλευόμενοι και την ίδια τη ζωή του εκλιπόντος Μητροπολίτου μας. Οι ληστές με επέμβαση της Θείας Πρόνοιας συνελήφθησαν από την Αστυνομία επ’ αυτοφώρω κατά την απόπειρα της ληστείας. Την επομένη ημέρα ο Μητροπολίτης μας συνεπής προς τις ηθικές του επιταγές «μὴ νικῶ ὑπὸ τοῦ κακοῦ, ἀλλὰ νίκα ἐν τῷ ἀγαθῷ τὸ κακόν» και «Μιμνήσκεσθε τῶν δεσμίων» επισκέφθηκε τους ληστές στο κρατητήριο. Τους βοήθησε. Τους υποσχέθηκε και για το μέλλον βοήθεια. Τους προέτρεψε να εγκαταλείψουν τον αμαρτωλό δρόμο. Προσπάθησε να τους νουθετήσει. Και, όπως άλλοτε κατά τη σταύρωση του Χριστού μας, έτσι και με την επίσκεψη του στο κρατητήριο, ο ένας ληστής δεν δέχτηκε την διδασκαλία. Ο άλλος την δέχθηκε και σε μια στιγμή δάκρυσε. Αυτό το δάκρυ μετάνοιας του ληστή αποτελεί πολύτιμο Αριστείο Χριστιανικής ανδραγαθίας, που κατέκτησε ο Μητροπολίτης μας κατά την άσκηση των Αρχιερατικών καθηκόντων του.
Η αγάπη του για τη Μάνη και το Λαό της ήταν απέραντη. Συνήθιζε την έκφραση «Εμείς οι Μανιάτες…» συμπεριλαμβάνοντας και τον ευατό τους στους Μανιάτες. Ένοιωθε Μανιάτης. Ρίζωσε στο έδαφος της Μάνης και στις καρδιές των Μανιατών. Ουδέποτε σκέφθηκε να εγκαταλείψει τη φτωχή Μητρόπολη της Μάνης για να μετατεθεί σε άλλη πλουσιώτερη Μητρόπολη. Πίστευε, ότι ο Μητροπολίτης δένεται ακατάλυτα με το ποίμνιο του και γι’ αυτό ήταν κατά του μεταθετού των Μητροπολιτών.
Αλλά και οι Μανιάτες τον σεβαστήκαμε, τον αγαπήσαμε, και εκτιμήσαμε τον άμεπτο, Χριστιανικό και ασκητικό τρόπο της ζωής του. Μιας ζωής, που αποτελούσε για ΄μας κανόνα και υπόδειγμα και μας ενέπνεε σε μία διαρκή άθληση για να την μιμηθούμε. Γι’ αυτό πάντοτε αυθόρμητα διακηρύσσαμε και επιβεβαιώναμε την «από την ἔξωθεν καλήν μαρτυρίαν του», η οποία αποτέλεσε το ηθικό οξυγόνο που ανέπνεε και ζωογονούσε την Αρχιερατεία του σε όλη της διάρκεια της. Οι Μανιάτες τον θέλαμε πάντα κοντά μας γιατί τον θεωρούσαμε δικό μας.
Γι’ αυτό του ετοιμάσαμε την τελευταία κατοικία του στο Νεκροταφείο Γυθείου σε ένα απλό τάφο, όπου θα δέχεται τις επισκέψεις, τις φροντίδες και τα προσκυνήματα των Μανιατών.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σωτήριος πορεύθηκε την «μακαρίαν ὁδὸν» κατάφορτος έργων αγαθών, τα οποία εξασφαλίζουν «θησαυρούς ἐν οὐρανῶ, ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσιν». Αυτά τα αγαθά έργα του ασφαλώς θα παρουσίασε επί του «φοβερού βήματος Του Χριστού» μας κατά την ενώπιον του Υπερτάτου Δικαίου Κριτού απολογία του. Και ασφαλώς θα προσεμαρτύρησε υπέρ του εκλιπόντος το πλήθος «τῶν ἀδελφῶν του Κυρίου τῶν ἐλαχίστων», τους οποίους είχε στην επίγεια ζωή του ευεργετήσει.
Ελπίζω, ότι ο Πανάγαθος Θεός αξιολογώντας το αγαθόν έργον του μνημονευομένου Μητροπολίτου μας μαζί με όλα τα άλλα έργα του βίου του θα ευδόκησε να δεχθεί την απολογίαν του ως καλήν, ότι θα τον προσκάλεσε με την προσφώνηση «Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ πολλά ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου». Και ότι θα τον έχει τοποθετήσει εκ δεξιών του μετά των απ’ αιώνος ευαρεστησάντων αυτώ».
Μετά το θάνατο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σωτηρίου χάσαμε τον Πνευματικό μας. Ορφανέψαμε. Η Μητρόπολη μας έμεινε ακέφαλη.
Παρακαλώ τον εκλιπόντα Μητροπολίτη μας, να στέλνει τις ευχές του σε όλους μας, οι οποίοι θα διατηρούμε τη μνήμη του αιωνία.
Αιωνία η μνήμη σου Μανιάτη Αρχιερέα, Σεβασμιώτατε Μητροπολίτη Γυθείου, Οιτύλου, Ζαρνάτας και πάσης Μάνης Σωτήριε.